Kwestie zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności nie są w branży budowlanej i nieruchomościach niczym nowym. Jednak, ze względu na ESG, determinacja do działania wydaje się być większa niż kiedykolwiek wcześniej.

Z jednej strony burze i powodzie, z drugiej susze i pożary lasów – rozproszone po całym globie i występujące niemal jednocześnie. “Środowisko” nie jest wcale kwestią, którą można ograniczyć lub zdegradować do poziomu lokalnego. Tylko globalnie skoordynowane działania pozwolą utrzymać naszą planetę w stanie nadającym się do życia w przyszłości. Na pierwsze strony gazet coraz częściej trafiają również kwestie społeczne i związane z ładem korporacyjnym.

Kwestie te zostały też nagłośnione przez Larrego Finka, szefa największej na świecie firmy zarządzającej aktywami BlackRock. Od tego czasu coraz więcej funduszy i firm ubezpieczeniowych deklaruje, że przy dokonywaniu inwestycji będzie zwracać jeszcze większą uwagę na kryteria ESG.
Temat staje się coraz bardziej aktualny, a całe branże dostosowują swoje raporty, badając strategie i modele biznesowe, a także przyglądając się taksonomii, aby sprawdzić, które wskaźniki, KPI i indeksy są realne.

Sektory budownictwa i nieruchomości dotknięte bezpośrednio

Według analizy przeprowadzonej przez European Public Real Estate Association (EPRA) i European Association for Investors in Non-Listed Real Estate Vehicles (INREV), sektor budownictwa i nieruchomości jest już dziś odpowiedzialny za około 40% zużycia energii i 29% emisji gazów cieplarnianych w Europie. Jednocześnie na całym świecie zachodzą silne zmiany. Na przykład Chiny w ciągu 3 lat zużyły więcej cementu niż USA w całym XX wieku.

Ponadto nadal widać znaczny potencjał wydajności w sektorze budowlanym. Podczas gdy produktywność na pracownika w przemyśle wzrosła od 1994 r. o około 30 000 USD, w branży budowlanej w rzeczywistości nieznacznie spadła (źródło: Digital Building Technologies, ETH Zurich – Additive Manufacturing in Construction, 2021).

Według badania przeprowadzonego przez Globaldata w II kwartale 2021 r., oczywiste staje się rosnące znaczenie ESG w sektorze budowlanym, przy czym największe przeszkody stanowią zwiększone koszty budowy i związana z tym zmniejszona rentowność. Niemniej jednak, ESG jest silnie forsowane przez otoczenie regulacyjne. 61% respondentów zaobserwowało wzrost popytu na zrównoważone praktyki budowlane, tylko 6% twierdzi, że popyt na nie wyraźnie zmalał.

Popyt na ubezpieczenia

Rozwój ten ma również wpływ na firmy ubezpieczeniowe: W transakcjach dotyczących nieruchomości coraz częściej pojawiają się kwestie związane z due diligence ESG i związane z tym pytania dotyczące ubezpieczenia transakcji, takie jak ubezpieczenie zapewnień i oświadczeń (Warranty and Indemnity insurance).

Pojawiają się również nowe rozwiązania ubezpieczeniowe, takie jak ubezpieczenie efektywności energetycznej. Pokrywa ono straty finansowe wynikające z błędnego projektowania co wiąże się z brakiem zakładanej efektywności energetycznej.. Takie dodatkowe zabezpieczenie jest ważnym narzędziem w rozmowach o finansowaniu z bankami lub inwestorami.

Wreszcie, co nie mniej ważne, rośnie popularność ubezpieczeń parametrycznych. Podobnie jak opcja finansowa, ubezpieczają one stratę, która wystąpi, gdy przekroczona zostanie mierzalna wartość lub gdy wartość ta nie zostanie osiągnięta. Przykładem tego jest np. zbyt mała liczba godzin nasłonecznienia dla energii odnawialnej (brak słońca), zbyt dużo lub zbyt mało wiatru do wytwarzania energii elektrycznej (brak wiatru). Dzięki ubezpieczeniu parametrycznemu można złagodzić tę zmienność i ustanowić bardziej kompleksową ochronę

Trendy zrównoważonego rozwoju w branży budowlanej

Certyfikaty:
Liczba certyfikowanych budynków będzie nadal rosła, aby sprostać zapotrzebowaniu ze strony finansujących. Do najbardziej znanych certyfikatów, stosowanych w Polsce należą: BREEAM, LEED, DGNB, WELL, GBS i HQE. W pojedynczych przypadkach stosowane są również tzw. deklaracje środowiskowe produktu (EPD), za pomocą których można ocenić ekologiczność budynków.

Konstrukcje modułowe:
Dalszy rozwój modułowo łączonych elementów prefabrykowanych umożliwi bardziej zrównoważoną i wydajną produkcję, przy czym kontrola środowiska produkcyjnego może przynieść dodatkowe korzyści. Konstrukcje wytwarzane modułowo mogą być również częściowo demontowane i przenoszone lub naprawiane, co zmniejsza zapotrzebowanie na surowce i energię do budowy nowych obiektów. Czas budowy na miejscu jest zazwyczaj znacznie krótszy.

Zrównoważone materiały:
Drewno jest coraz częściej wykorzystywane jako substytut innych materiałów, takich jak beton, stal i aluminium, choć również w tym przypadku należy wziąć pod uwagę zrównoważoną gospodarkę i pochodzenie surowca. Istnieje jednak wiele mniej znanych, innowacyjnych rozwiązań, takich jak AshCrete (wykonany z 97 % materiału pochodzącego z recyklingu m.in. z popiołów lotnych) lub Grasscrete, który zapewnia otwarte przestrzenie dla rozwoju zieleni i jednocześnie przeciwdziała powstawaniu wysp ciepła w miastach. Inne produkty to beton, drewno klejone krzyżowo lub neutralne dla klimatu cegły oraz zintegrowane z dachem panele słoneczne.

Niskie zużycie energii i brak energii:
Wśród inwestorów i użytkowników końcowych wzrasta świadomość zużycia energii. Nacisk kładziony jest na energię odnawialną oraz na zastąpienie sztucznego światła wydajnym projektem, izolacją i wydajnymi oknami lub szklanymi frontami czy też odzyskiem ciepła. Budynek netto zeroenergetyczny lub “dom zeroenergetyczny” jako kontynuacja idei domu pasywnego jest zatem budynkiem, w którym zużycie energii nie przekracza energii odnawialnej wyprodukowanej na miejscu.

Renowacje/modernizacje:
W celu poprawy efektywności energetycznej i podniesienia jakości życia (wspieranych przez unijny Zielony Ład i otoczenie regulacyjne), kładzie się duży nacisk na adaptację i modernizację istniejących budynków. W 2020 r. Komisja Europejska opublikowała dokument „Fala renowacji na potrzeby Europy – ekologizacja budynków, tworzenie miejsc pracy, poprawa jakości życia  
(“Renovation Wave for Europe – Greening Our Buildings, Creating Jobs, Improving Lifes”), którego celem jest podwojenie rocznego wskaźnika renowacji i odnawiania budynków w ciągu kolejnych 10 lat. Do 2030 r. ponad 35 milionów budynków ma zostać poddanych renowacji i zwiększonej efektywności energetycznej.

Richard Krammer

Group Practice Leader Construction & Real Estate

T +43 664 810 29 63