Ze względu na oczekiwania konsumentów oraz warunki klimatyczne i geograficzne, Austria od wielu lat stawia na przyjazne środowisku metody uprawy. Przyjęta w latach 80. polityka rolna stawia na pierwszym miejscu jakość produktów przed wydajnością. Zamiast promować jak największą liczbę zbiorów z hektara, Austria konsekwentnie realizuje politykę jakości.
Pionier rolnictwa ekologicznego
Na szczycie tak określonej polityki rolnej jest rolnictwo ekologiczne. Austria słusznie jest uznawana za pioniera rolnictwa ekologicznego w Europie. Pierwsze ekologiczne gospodarstwa rolne na świecie zostały zarejestrowane właśnie w Austrii w 1927 r., czyli prawie 100 lat temu. Również w Austrii, jako pierwszym kraju na świecie, ustanowiono krajowe przepisy, dotyczące rolnictwa ekologicznego, 10 lat przed podobnymi rozwiązaniami przyjętymi w ramach Unii Europejskiej. Austriacka filozofia rolnictwa uznaje produkty ekologiczne za znacznie więcej niż niszę. Obecnie z zalet rolnictwa ekologicznego korzysta 23% austriackich rolników, a ponad 25% wszystkich gruntów rolnych jest zarządzanych zgodnie z wysokimi standardami ekologicznymi. Oznacza to, że Austria już osiągnęła cel UE wyznaczony we flagowej strategii Komisji Europejskiej. Celem nadrzędnym jest upowszechnienie jak najbardziej ekologicznego użytkowania gruntów, dla zachowania dobrej jakości gleby, wody i powietrza dla kolejnych pokoleń.
W 2020 roku ponad 10% obrotów supermarketów w Austrii pochodziło ze świeżych produktów ekologicznych. Zachowanie wymogów dot. żywności ekologicznej wymusza rezygnację z biotechnologii. Stosowane powszechnie w innych krajach nawozy chemiczne, pestycydy czy inżyniera genetyczna nie są akceptowane przez austriackich konsumentów. Rodzi to poważne wyzwania dla producentów żywności, rolników i dostawców środków do produkcji. Mimo ograniczenia stosowania chemicznych nawozów i środków ochrony roślin, średnie plony, np. kukurydzy, w Austrii są wyższe niż w Stanach Zjednoczonych. To rodzi zasadne pytania o sens stosowania chemicznego wspomagania wzrostu. Jak pokazuje dobry austriacki przykład, można osiągać podobne wyniki, zwiększając stosowanie substancji organicznych, promując płodozmian czy dbając o dobrostan zwierząt.
Do tej pory Austria uniknęła wprowadzenia do swojego rolnictwa upraw genetycznie modyfikowanych i udało jej się zachować zrównoważone metody produkcji z zachowaniem jakości i higieny w całym procesie produkcji żywności, od pola po stół.
Polityka rolna UE
Wdrożenie nowej polityki rolnej UE w Austrii, wg obecnych założeń, wiązałoby się ze znacznymi ograniczeniami funkcjonowania gospodarstw ekologicznych, które stanowią znaczący udział w ogólnej liczbie austriackich rolników. To jest obecnie główna obawa i punkt sporny w rozmowach między rolnikami a austriackim rządem.
Niezależnie od powyższego, obecnie austriaccy przedsiębiorcy stoją przed następującymi wyzwaniami:
Podsumowując, choć rolnictwo w Austrii pozostaje na bardzo wysokim poziomie i jest światowym liderem gospodarstw ekologicznych, to stoi w obliczu podobnych wyzwań, jak inne gospodarki rolne w Europie. Wiąże się to ze zmianą w zakresie wspólnej polityki rolnej UE oraz zagrożeń zewnętrznych, na które sami rolnicy w Austrii nie mają dużego wpływu.
Artykuł ukazał się w magazynie Spotlight “Grunt to zarządzanie ryzykiem” w lutym 2022 roku.

Georg Winter
CEO
T +43 664 962 39 06